Nhớ lại ngày tôi chuẩn bị đưa Mẹ vào Viện dưỡng lão. Mẹ tôi mắc chứng đãng trí từ nhiều năm. Để Mẹ ở nhà có thể ảnh hưởng đến an toàn của Mẹ và cả nhà, vì đã có lần Mẹ bật bếp ga rồi quên không tắt.
Mẹ tôi thường ngồi một mình trong phòng khách, ôm chiếc hộp sắt của mẹ và lẩm bẩm điều gì đó một mình. Nhìn thấy tôi hoặc con dâu, Mẹ chỉ khẽ cười. Đôi khi tôi hỏi Mẹ đang nói gì vậy thì Mẹ trả lời : “Mẹ có nói gì đâu !”. Vợ tôi thường phàn nàn : “Em sợ cái cảnh này quá !”. Thậm chí có đêm, vợ tôi thức dậy đi vệ sinh, bất chợt nhìn thấy một cái bóng đen đen lù lù trong phòng khách, thì sợ đến nỗi hồn bay phách lạc. May đúng lúc đó, tôi cũng tỉnh dậy, ra bật điện, thấy Mẹ đang ngồi đó không nói năng gì. Tôi hỏi : “Mẹ ơi, sao mẹ lại ngồi đây thế ?”. Mẹ đứng dậy, lắc đầu, chính Mẹ cũng không biết vì sao mình lại ngồi đây.
Quay về phòng, vợ tôi vẫn thao thức. Cô giận dỗi : “Ngày nào cũng như thế này thì làm sao mà sống nổi đây ?”. Nói xong, cô đề nghị : “Hay chúng ta gửi Mẹ vào Viện Dưỡng Lão đi, trong đó có nhiều người già, Mẹ cũng có thêm bạn. Còn vợ chồng mình một tuần vào thăm Mẹ một lần, như vậy cũng không thể coi là bất hiếu !”.
Tôi suy nghĩ mãi mà vẫn phải lắc đầu, thở dài. Quyết định thế nào cũng không xong. Từ nhỏ tôi đã mồ côi cha, chỉ có Mẹ một mình tần tảo nuôi tôi nên người. Tôi nhớ khi ấy có rất nhiều người đến mai mối, khuyên Mẹ nên đi bước nữa, và đó đều là những đàn ông tương xứng với Mẹ tôi. Nhưng Mẹ nhất quyết cự tuyệt vì sợ rằng lấy người khác rồi thì tôi sẽ chịu ấm ức. Mẹ tôi hàng ngày bán rau kiếm cơm nuôi tôi, một đời ngậm đắng nuốt cay, chặng đường vô vàn gian nan khó bước. Rồi Mẹ cũng nuôi tôi học đến Đại học, dạy tôi thành trang nam tử, cho tôi kĩ năng phấn đấu trong sự nghiệp. Đến nay Mẹ tôi vẫn chưa được hưởng ngày vui nào trọn vẹn, vậy mà chẳng lẽ tôi lại nhẫn tâm đưa Mẹ vào Viện Dưỡng Lão sao ? Vợ thấy tôi nói vậy thì thôi không nói gì, nhưng trong tâm thì không hài lòng, thường quay mặt tránh nhìn tôi.
Hôm sau khi nấu cơm, Mẹ lại để xảy ra chuyện. Cơm đã chín, nhưng Mẹ lại ấn nút nấu thêm một lần nữa, kết quả cả nồi cơm cháy đen thui. Vợ tôi vừa nhìn nồi cơm vừa trách : “Mẹ, sao Mẹ lại ấn nút hai lần ?”. Mẹ im lặng hồi lâu, cuối cùng nói : “Mẹ quên !”. Lần khác, Mẹ ra ngoài, khi về thì vào nhầm nhà, may mà người ta đưa về. Sự việc này sau khi xảy ra nhiều lần, trong tâm tôi cũng bắt đầu dao động. Tôi nghĩ : “Hay cứ để Mẹ vào Viện Dưỡng Lão xem sao, có khi sẽ tốt hơn cho Mẹ, trong đó nhiều người già, Mẹ sẽ không còn cô đơn nữa …”.
Hôm đó, nhân lúc tâm trạng của Mẹ vui vẻ, tôi bèn nói ra suy nghĩ trong lòng. Mẹ tôi ngồi lặng thinh, không nói lời nào. Vợ tôi ngồi bên, được thể nói : “Mẹ đến đó rồi, nếu thực sự không quen, thì chúng con lại đón Mẹ về nhà mà !”. Mẹ thở dài gật đầu. Đồ đạc được chuẩn bị cũng rất đơn giản, Mẹ còn mang theo chiếc hộp sắt, trong đó có một chiếc khóa nho nhỏ. Mẹ tôi ôm chặt nó vào lòng. Vợ tôi nói : “Mẹ, để nó ở nhà đi !”. “Không, Mẹ phải mang nó theo !”. Từ khi mắc bệnh thì cái gì Mẹ tôi cũng quên. Chỉ có chiếc hộp sắt là không lúc nào Mẹ quên mang theo bên mình. Có lần vợ lôi tôi ra hỏi : “Anh có biết có cái gì trong hộp không ?”. Tôi lắc đầu, từ trước tới giờ tôi thấy mẹ tôi luôn coi chiếc hộp đó như một báu vật, tôi chỉ biết có vậy thôi. Vợ tôi nói : “Cả đời người, ai chả có một bảo vật, hay chút tiền vàng trong tay. Trong chiếc hộp của Mẹ chắc chắn là những thứ đó !”. Tôi vừa nghe vậy, tự nhiên thấy động lòng. Tôi biết, nhà ngoại tôi trước kia là địa chủ giàu có. Nếu thực sự trong hộp có thứ gì đáng giá, để Mẹ mang theo rồi bị mất hay bị kẻ trộm lấy thì thật đáng tiếc. Khi tôi vô tình đưa tay ra nói : “Mẹ đưa hộp cho con xem được không ?”. Mẹ lắc đầu, giữ khư khư bên mình và nhất quyết không đưa cho tôi. Vợ tôi nhìn thấy vậy thì lầm bầm vài câu.
Hôm đó vợ chồng tôi chưa đưa Mẹ đến Viện Dưỡng Lão. Đến đêm khi Mẹ đã ngủ say, tôi và vợ mới nhẹ nhàng mở hộp ra. Bất chợt nhìn thấy những vật trong đó mà tôi tuôn trào nước mắt. Hôm sau, vợ chồng tôi cũng không đưa Mẹ đến Viện Dưỡng Lão, và kể từ đó về sau chúng tôi cũng không bao giờ nhắc đến chuyện đó nữa.
Trong chiếc hộp sắt không phải cất giữ tiền, cũng không phải vàng, mà là một nhúm tóc tơ và vài chiếc răng sữa. Bên trong còn có một tờ giấy ghi lại thời gian tôi thay răng và lần đầu tiên cắt tóc. Ở quê tôi có một phong tục, đó là răng sữa và tóc tơ của con cái thì không được phép vứt đi mất, nếu không giữ cẩn thận, đứa trẻ đó sẽ ốm yếu triền miên và chết yểu …
Mẹ có già, có lẫn. Mẹ có thể quên đi hết mọi thứ trên đời, quên đi cả chính bản thân mình, nhưng tình yêu dành cho con thì vẫn luôn hiện hữu trong trí nhớ của Mẹ. Con chính là cả cuộc đời của Mẹ…!
Xem thêm: STT Về Mẹ, Những Câu Nói Hay Về Mẹ Cảm Động Rơi Nước Mắt
NCLX’S ( Vũ Duy Kỳ’s )
Nguồn: Lê Văn Quý (Viện dưỡng lão và chiếc hộp sắt của mẹ)